Aktualności

Odsłonięcie Polskich cmentarzy wojennych z 1942 roku w Kazachstanie.

W kwietniu br. Ponad sześćdziesięcioosobowa grupa Sybiraków z Polski uczestniczyła w uroczystym odsłonięciu odnowionych cmentarzy wojennych w: Menkent, Czokpak (Szokpak), Ługowoje i Merke. Są to miejsca gdzie przejściowo tworzono jednostki organizacyjne, przyszłej Armii gen. W. Andersa. Ta wieść spowodowała pochody tysięcznych rzesz polskich ochotników z wszelkich miejsc syberyjskiego zesłania do Taszkientu. Mieściło się tutaj dowództwo i ostatnia przystań przed wyjściem z ZSRR i walki o wolność ojczyzny. Dzięki udziałowi w tej grupie spełniła się moja tęsknota za pożegnalnym spotkaniem z ojcem, po 72 latach oczekiwania.

Krasnaja Niwa mały posiołek, gdzieś w rejonie Tomska. Jesień 1941 r, mam 7 lat, Ojciec decyduje się na dołączenie do tworzącej się Armii. Następuje heroiczne pożegnanie rodziny. Pozostawia żonę z trójką 2, 4 i 7-letnich dzieci. Na pniaku, przed lepianką, bo w niej nie stało miejsca, Ojciec bierze mnie na kolana i mówi – „Jesteś najstarszym. Może się tak zdarzyć, że się już nie spotkamy. Proszę, zapamiętaj – gdyby się tak stało opiekuj się Matką i rodzeństwem.” Ten testament towarzyszy mnie przez cały czas.

Teraz – stojąc w miejscu, w którym spoczywa Ojciec, zapatrzeni w kamienną tablicę, jesteśmy razem z siostrą Lidią, ogarnia nas wzruszenie, smutek i zadumanie. Stawiamy znicze, polski proporczyk i w milczeniu usiłujemy wyrazić własne odczucia. Tacie przekazałem meldunek – Ojcze wykonałem Twoje polecenie. Dziękuję za Twoje poświęcenie, które dało nam wolność. Przez całe życie Matki, byłeś Jej miłością i wzorcem naszego wychowania. Jako dorosły wyobrażam sobie Twoje podwójne cierpienie. Wiesz, że umierasz, a tam w dalekich stepach, osamotniona, otoczona mało przychylnym środowiskiem, z trojgiem dzieci, rzucona na pastwę losu, pozostaje niezaradna Żona. Poradziła sobie. Wychowała dzieci na uczciwych ludzi również dzięki pomocy Twojego Rodzeństwa. Ojcze życzymy spokoju, w wiecznym odpoczywaniu. Gdy się nam uda spotkać, opowiemy więcej.

Źródła archiwalne informują o 18 znanych miejscach pochówków, w których spoczywa ponad 3000 ciał żołnierzy zgłaszających się do tworzonej przez gen. W. Andersa Armii. A ileż to niezarejestrowanych, bezimiennych mogił pozostało na trasie? „Bo Oni szli i szli niepokonani”.

Przez dziesiątki lat, pozbawione opieki, cmentarze ulegały naturalnemu zanikaniu. Nikły mogiły, teren zarastały krzewy, a nawet drzewa. W roku 2008 pan Andrzej Przewoźnik, Sekretarz Generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (zginął w katastrofie w kwietniu 2010 pod Smoleńskiem) zawarł umowę z firmą Budmex – Budmex. Dzięki tej umowie zrekonstruowano i odnowiono na terenie Uzbekistanu, Kazachstanu i Kirgistanu 14 cmentarzy wojskowych. Zdziczałe tereny zostały uporządkowane, ogrodzone murem z umieszczonymi kamiennymi tablicami, a na nich imienne rejestry spoczywających tu żołnierzy. Głównym elementem, obecnym na każdym z cmentarzy, jest wysoka kamienna stela zwieńczona orłem, jaki na czapkach nosili polscy żołnierze. Szacowne grono, przewodniczące uroczystościom otwarcia wymienionych na wstępie cmentarzy tworzyli:

  • Prof J. Kunert – Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
  • min. Jan Stanisław Ciechanowski – kierownik urzędu ds. kombatantów i osób represjonowanych
  • Jan Strzałkowski – ekspert kancelarii Prezydenta R.P.
  • Stanisław Sikorski – Sekretarz Generalny Związku Sybiraków.
  • Ekipa kompanii Honorowej Wojska Polskiego, która na każdym z cmentarzy, na trąbce i werblach oddawała wojskowy honorowy salut pożegnalny.

Lech Trzaska.

      skanowanie0077  skanowanie0078

Lidia Świdrak i Lech Trzaska na cmentarzu Czokpak przy tablicy z nazwiskiem ojca –Franciszek Trzaska 10. III 1942.

XVI Ogólnopolski Zjazd Klubu Pawłodarczyków i Sierot Syberyjskich

W dniach 20. 06. 2014 r. – 26. 06. 2014 dwóch członków Zarządu Oddziału Krakowskiego Związku Sybiraków: Roman Szabłowski i Barbara Łuczyńska wzięło udział w XVI Zjeździe Klubu Pawłodarczyka i Sierot Syberyjskich organizowanym przez Oddział Poznański naszego Związku w Rewalu k/ Kołobrzegu.

W Zjeździe wzięło udział około 70 osób – członków Ogólnopolskiego Klubu Zesłańców do obwodu pawłodarskiego w Kazachstanie, którzy zebrali się już po raz szesnasty, a od dwóch lat dołączyły do nich sieroty z syberyjskich domów dziecka, które po raz kolejny zostały „osierocone” po śmierci ich opiekuna i dobrego ducha p.   Grabskiego z Olsztyna.

Organizatorzy , na czele z prezesem Oddziału Poznańskiego p. Wincentym Dewojną zapewnili nie tylko komfortowe warunki pobytu w Ośrodku Wczasowym „Jantar” w Rewalu, ale bardzo atrakcyjny program pobytu:

Po uroczystym otwarciu spotkania, wysłuchaniu Hymnu Sybiraków w przepięknym wykonaniu przez młodzież z Poznania, uczczeniu minutą ciszy zmarłych kolegów, oraz udekorowaniu Krzyżami Sybiru i innymi odznaczeniami zasłużone osoby, przemaszerowano na Plac Sybiraka, gdzie w obecności Burmistrza i władz lokalnych złożono kwiaty i zapalono znicze przed obeliskiem upamiętniającym Sybiraków którzy w 1946 roku osiedlili się w Rewalu i okolicach.

Należy zaznaczyć, że w tej maleńkiej miejscowości kultywowana jest pieczołowicie pamięć o Sybirakach, czego między innymi dowodem są jeszcze trzy inne miejsca poświęcone Zesłańcom Sybiru; 2 głazy z tablicami przed miejscowym Kościołem oraz na terenie Ośrodka „Jantar”.

Dzień pierwszy Zjazdu kończył się wzruszającym koncertem zespołu młodzieżowego z Poznania.

W dniu następnym – niedziela, podstawionymi autobusami udano się do Pustkowa (6 km za Rewalem) na polową Mszę świętą w intencji Sybiraków, przy Bałtyckim Krzyżu Nadziei (repliki Krzyża na Giewoncie). Oprawę muzyczną zapewniła ponownie młodzież z Poznania oraz Bractwo św. Stanisława ze Szczecina w „strojach organizacyjnych”.

W kolejnym dniu na zaproszenie Marynarki Wojennej udano się do Portu 8 Floty Obrony Wybrzeża w Świnoujściu, gdzie serdecznie przywitał kontradmirał Jarosław Zygmunt. Gościnni gospodarze zapewnili bogaty program zwiedzania: po prelekcji w sali wykładowej na temat historii Floty Polskiej odbył się rejs kutrem wojskowym KTR 853 po basenie Portu wojennego z wyjściem na Kanał Piastowski, opłynięciem wyspy Mielin i wypłynięciu rzeką Świną do Portu transportowo -handlowego. Następnie zwiedzano okręt ORP Gniezno – z przewodnikiem porucznikiem M.W. Lewandowskim. Wycieczkę zakończono odwiedzeniem Izby pamięci w centrum miasta.

Szczególne podziękowania należą się panu Komandorowi Ernestowi Rainerowi, który towarzyszył przez cały czas wycieczce, zadbał o wszystko i serdecznie opiekował się już nie w pełni sprawnymi Sybirakami.

W kolejnym dniu Zjazdu Organizatorzy wraz z Gospodarzami OW „Jantar” przygotowali ognisko, grill, śpiewy, a nawet tańce przy muzyce „na żywo”.

Podczas całego Zjazdu dwie Panie z tworzącego się Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku nagrywały wspomnienia Sybiraków, jak również prosiły o nadsyłanie na adres Muzeum (15-089 Białystok ul. J. Kilińskiego 7) pamiątek z zesłania.

Zjazd oficjalnie zakończył się 25. 06. 2014. koncertem skrzypcowym Sybiraka Janusza Dąbrowskiego, wspólnym zdjęciem i podziękowaniami dla Właścicieli Ośrodka „Jantar” i wszystkim pracownikom.

Na podkreślenie zasługuje niezwykła atmosfera, o którą dbają Organizatorzy – jest czas na część oficjalną, podziękowania za współpracę z władzami lokalnymi i środowiskiem, odznaczenia, dawania świadectwa prawdzie, pamięć o tych co nie wrócili, indywidualne wspomnienia, ale też wypoczynek nad morzem, zawieranie przyjaźni, wspólne śpiewy, tańce i zabawę, co było dobrym przykładem dla młodego pokolenia towarzyszącemu Zjazdowi.

Żegnając uczestników Prezes W. Dewojna zaprosił na kolejny Zjazd do Rewala w przyszłym roku, również nowych odszukanych Zesłańców wraz z osobami towarzyszącymi, zwłaszcza z wnukami.

Poniżej zdjęcia wykonane podczas zjazdu przez Marka Łuczyńskiego:

DSCF1426 DSCF1395 DSCF1405

DSCF1403 DSCF1443 DSCF1424

DSCF1433

Sprawozdanie ze zbiórki „Podaruj Święta… Już po raz czwarty”

plakatswieta darowizna

W dniach od 9.12 do 18.12.13 roku w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego, odbyła się zbiórka charytatywna „Podaruj Święta … już po raz czwarty”.

Celem akcji była zbiórka świątecznych artykułów  (np. słodyczy, kartek świątecznych, i innych) oraz drobnych datków niezbędnych w przygotowaniu paczek dla Sybiraków i mieszkańców DPS-u przy ul. Sołtysowskiej 13d w Krakowie.

Artykuły były zbierane do 2 specjalne przeznaczonych do tego celu „Świątecznych Pudełek” (pierwsze umieszczone w IP przy ul. Batorego 12 oraz drugie umieszczone w pokoju wykładowców przy ul. Reymonta 4).

Finał akcji odbył się podczas Spotkania Opłatkowego w Instytucie Pedagogiki UJ, podczas którego zbierane były datki pieniężne.

 Zbiórka była prowadzona przez:

  1. Koło Naukowe Pedagogów Opiekunów
  2. Studentki I roku Studiów Magisterskich Pedagogiki Społeczno – Opiekuńczej:
  • Paulina Pląder
  • Magdalena Krupska
  • Kamila KubasZ zebranych i zakupionych produktów w/w studentki wykonały 67 paczek świątecznych.Zawartość jednej paczki:
    • Gałązka jodły,
    • Duży kubek,
    • Opakowanie herbaty,
    • Czekolada,
    • Baton,
    • Opakowanie herbatników,
    • Kartka świąteczna,
    • Cukierki,
    • Dodatkowy artykuł.

    Poniżej zdjęcia z przygotowywania paczek

P1050463  P1050415  P1050432

P1050419  P1050449  P1050420

P1050455  P1050469  P1050471

19.12.13 roku. przedstawiciele Koła Naukowego Pedagogów, w/w studentki wybrały się do Domu Pomocy przy ul. Sołtysowskiej. Podczas wspólnego kolędowania z mieszkańcami domu, rozdały one świąteczne paczki. Poniżej zdjęcia z tego spotkania.

IMG_0680  IMG_0681  IMG_0683

Akcja wspierana była przez:

  • Dyrekcję Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego,
  • Członków Klubu Historycznego „Prawda i Pamięć” z Mielca, którzy przekazali na rzecz zbiórki darowiznę w kwocie 300 zł,
  • Harcerzy Nieprzetartego Szlaku wraz ze wspólnotą Burego Misia,
  • Studentów I roku Studiów Licencjackich Pedagogiki Społecznej – Opiekuńczej, którzy przygotowali specjalną paczkę słodyczy,
  • Członków Koła Naukowego Pedagogów Opiekunów, którzy wykonali plakaty.

Koordynatorem akcji była

  • dr Barbara Łuczyńska.