Artykuł Dr Roberta Wyszyńskiego pod w/w tytułem ukazał się 10 lutego br. w 74 rocznicę pierwszej deportacji Polaków na Syberię.
Rocznice
85-Rocznica załozenia Związku Sybiraków w Krakowie
W bieżącym roku obchodzimy 85` rocznicę powstania w listopadzie 1928 r. Związku Sybiraków Okręgu Krakowskiego
Historię tego tak ważnego, dla nas Sybiraków, wydarzenia przybliżą nam dokumenty przedstawione poniżej, które nasza Sybiraczka Pani dr Janina Wagner-Rachel udostępniła nam ze swoich zbiorów w formie kserokopii z czasopisma Związku Legionistów Polskich w Krakowie „LEGJON” z numeru 5 z maja 1929 r. – strony 6 i 7 oraz z numeru 6-7 z czerwca 1929 r. – strony od 10 do 16.
Serdecznie dziękujemy za to Pani dr Janinie Wagner-Rachel”
183 Rocznica Powstania Listopadowego – 30 listopad 2013
29 listopada – 183′ rocznica wybuchu Powstania Listopadowego – była w Krakowie obchodzona w dwóch miejscach. Pierwsza część odbyła się o 12-tej w południe na Cmentarzu Rakowickim przy pomniku i grobowcu Powstańców Listopadowych i Styczniowych. Przybyło dużo delegacji młodzieży szkolnej ze swoimi sztandarami, byli przedstawiciele władz Krakowa, Wojska Polskiego, a też kombatanci, w tym Sybiracy z pocztem sztandarowym. Okolicznościowe przemówienie wygłosił Prezes Wojewódzkiej Rady Kombatantów P. Dionizy Smyk, pięknie przemówił i prowadził modlitwę Kapelan organizacji kombatanckich Ojciec Jerzy Pająk. Hymn Państwowy i składanie kwiatów zakończyły uroczystość. Kolejną część obchodów zorganizował Krakowski Garnizon WP na placu Matejki, przy Grobie Nieznanego Żołnierza, po wcześniej odprawionej Mszy św. w kościele O.O. Pijarów.
W tej części wzięła udział P. Karolina Kaczorowska, wdowa po ostatnim Prezydencie RP na uchodźctwie, Ryszardzie Kaczorowskim.
Również 29 listopada kilka osób z naszego Związku (Barbara Łuczyńska, Stanisław Libura i Aleksandra Szemioth) odwiedziło Szkołę w Krzęcinie. Na zaproszenie Dyrekcji Szkoły i harcerzy wzięliśmy udział w uroczystym nadania szkolnej drużynie harcerskiej imienia batalionu Armii Krajowej „Biedronka”. Uroczystość ta była połączona ze wspomnieniem o rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego. W trakcie wieczornicy grupa harcerzy otrzymała Krzyże Harcerskie.
Poniżej zdjęcia z uroczystości autorstwa Pani Wandy Puszko -Tarnawskiej
Uroczystość z okazji 95 rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości
W dniu 6 listopada 2013 r. przedstawiciel naszego Związku Barbara Łuczyńska
uczestniczyła w Uroczystości z okazji 95 rocznicy Odzyskania przez Polskę
Niepodległości w Szkole Podstawowej nr 75 im. Mikołaja Kopernika w Krakowie
przy ul. Grochowskiej 20.
Akademię przygotowały nauczycielki historii i wychowania muzycznego, oraz
liczne grono uczniów, co wymagało ogromnej pracy i zaangażowania. Był to montaż
słowno-muzyczny w strojach z różnych epok prezentujący ważniejsze wydarzenia z
dziejów Polski, które dla młodzieży było wspaniałą lekcją historii.
Występ był bardzo wzruszający dla nas gości kombatantów:
przedstawicieli Związku Legionistów, Szarych Szeregów, Rodzin Katyńskich i Sybiraków.
Na szczególne uznanie i podkreślenie zasługuje atmosfera wychowawcza i
— patriotyczna w szkole nie tylko od święta, ale i na co dzień.
Serdeczne pozdrowienia
Barbara Łuczyńska
74-Rocznica napaści Hitlerowskich Niemiec na Polskę. Uroczystość odsłonięcia pomnika Gen. Stanisława Sosabowskiego-1 września 1939 r.
Szanowni Państwo P.T. Sybiracy
Zarząd Oddziału Związku Sybiraków w Krakowie zawiadamia:
– Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie oraz Towarzystwo Parku im. dra Henryka Jordana zaprosili nas na 1 września 2013 r. na uroczystość poświęconą pamięci Polaków poległych i pomordowanych w czasie II wojny światowej, w trakcie której nastąpiło odsłonięcie popiersia gen. Stanisława Sosabowskiego w galerii Wielkich Polaków.
Program uroczystości:
11.30 – Uroczyste rozpoczęcie z udziałem kompanii reprezentacyjnej WP
12.00 – Syreny alarmowe z okazji 74. rocznicy napaści Niemiec Hitlerowskich na Polskę
12.05 – Msza św. 13.15 – Odsłonięcie i poświecenie pomnika gen. Stanisława Sosabowskiego
14.20 – Koncert w wykonaniu : Orkiestry Wojskowej ; Artystów Opery Krakowskiej – Bożena Zawiślak i Franciszek Makuch wraz z zespołem oraz Wojciech Habela – aktor; Szwadronu ułanów im. J. Piłsudskiego pod dowództwem rtm. H. Bugajskiego.
Generał Stanisław Sosabowski (1892-1967)
Urodził się w 1892 r. w Stanisławowie. Tam ukończył szkołę średnią, rozpoczął działalność w skautingu i w ruchu niepodległościowym w ramach paramilitarnych Polskich Drużyn Strzeleckich. Studiował w Krakowie w Wyższej Szkole Handlowej, nadal aktywnie działając w strukturach strzeleckich. W 1913 r. został powołany do armii austriackiej. W szeregach cesarsko-królewskiej armii awansował do stopnia porucznika. W 1915 r. na froncie wschodnim został ranny w prawe kolano. Po długiej rekonwalescencji w 1918 r. nawiązał kontakt z Polską Organizacją Wojskową i brał udział w rozbrajaniu wojsk austriackich. Awansował na kapitana i otrzymał przydział do pracy w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W roku 1920 otrzymał stopień majora.
W okresie pokoju studiował w Wyższej Szkole Wojennej. W roku 1928, już jako podpułkownik, został zastępcą dowódcy 3 Pułku Strzelców Podhalańskich. W 1930 r. został wykładowcą Wyższej Szkoły Wojennej i szefem jednej z katedr. Od roku 1936 dowodził 9 Pułkiem Piechoty Legionów, a w pierwszych miesiącach 1939 roku został dowódcą warszawskiego 21 Pułku Piechoty i awansował na stopień pułkownika. We wrześniu 1939 r. na czele pułku brał udział w wojnie obronnej i w obronie Warszawy. Po kapitulacji stolicy dostał się do niewoli, ale niebawem z niej zbiegł i zaangażował się w tworzenie struktur Służby Zwycięstwu Polski.
Skierowany został do Lwowa, skąd przez Węgry przedostał się do Francji i rozpoczął służbę w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii budował jednostki wojskowe, które za zgodą Naczelnego Wodza stały się bazą dla formowania Pierwszej Samodzielnej Brygady Spadochronowej. W czerwcu 1944 r. został mianowany generałem brygady, a we wrześniu tego samego roku wziął udział ze swoimi żołnierzami w operacji desantowej „Market-Garden” w rejonie Arnhem. Wykazał się osobistą odwagą i opanowaniem podczas decydujących momentów zmagań. Od grudnia 1944 r. pełnił funkcję inspektora jednostek etapowych i wartowniczych. Służył w PSZ aż do ich rozwiązania.
Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii. Zmarł w 1967 r. Jego prochy zostały sprowadzone do Ojczyzny, spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Dorota Korohoda – Asystent Prasowy Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie ul. Reformacka 3, 31-012 Kraków
Poniżej zdjęcia Pani Aleksandry Szemioth z odsłonięcia 1 września 2013 roku pomnika Gen. Stanisława Sosabowskiego w Parku im. dr Jordana w Krakowie.
70` rocznica tragicznej śmierci generała Władysława Sikorskiego
W dniu 4 czerwca obchodziliśmy ważną uroczystość 70` rocznicę katastrofy w Gibraltarze i tragicznej śmierci generała Władysława Sikorskiego. Pamięć o Generale ma szczególne znaczenie dla polskich zesłańców więzionych w łagrach sowieckich i w miejscach deportacji.
Zainicjowany przez gen. Władysława Sikorskiego traktat ze Związkiem Radzieckim, t. zw. Układ Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 r., uratował życie setkom tysięcy represjonowanych w ZSRR Polaków. Stąd nasza, Sybiraków, wdzięczna pamięć o Generale.
Sybiracy krakowscy co roku zamawiają Mszę św. w Katedrze Wawelskiej za dusze spoczywającego w podziemiach Katedry Gen. Sikorskiego. Uważaliśmy, ze obchody 70` rocznicy powinny być specjalni uroczyste. Starania nasze w celu zaangażowania innych organizacji i przede wszystkim Władz Krakowa – Samorządowych i Wojewódzkich – a też Garnizonu WP, przyniosły umiarkowane rezultaty. Uroczystości jednak odbyły się, zostały też zaszczycone obecnością Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Ich przebieg opisany zostanie w osobnym tekście i zamieszczony poniżej w terminie późniejszym.
Msza Św. w Katedrze na Wawelu w 70` rocznicę śmierci Gen. Władysława Sikorskiego. W stallach – Prezydent RP Bronisław Komorowski. W pierwszym rzędzie od lewej – przedstawiciele kombatantów – dr Dionizy Smyk, Prezes Krakowskiego Związku Sybiraków mgr Aleksandra Szemioth i prof. Wojciech Narębski.
Sztandar Krakowskiego Związku Sybiraków. Poczet w składzie: Od lewej – Panowie- Stanisław Majcher, Edward Gwazdacz i Tadeusz Sobaszek. Foto: Mariusz Solarz z Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i przesiedleń, 4 lipca 2013 r.
Przy sarkofagu Gen. Władysława Sikorskiego na Wawelu Prezydent RP Bronisław Komorowski składa wieniec od Narodu 4 lipca 2013 r. Foto: Aleksandra Szemioth
4 lipca 2013 r. Krakowscy Sybiracy przy sarkofagu Generała W. Sikorskiego, kwiaty składają Prezes Aleksandra Szemioth i Wiceprezes Leopold Walczewski w tle od lewej Władysława Maria Pietras i Krystyna Danuta Głuszek
Krypta św. Leonarda. Delegacja Krakowskich Sybiraków. W centrum poczet sztandarowy Sybiraków. Od lewej – P. Nina Wierzbicka oraz członkowie Zarządu Oddziału – P. Jan Pieczyrak i Panie Władysława Maria Pietras, Krystyna Danuta Głuszek i Jadwiga Turowska.
Przy grobowcu Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i Jego Małżonki Marii, kwiaty składają: Prezes Aleksandra Szemioth i Wiceprezes Leopold Walczewski. Wawel 4 lipca 2013r. Foto: Mariusz Solarz
222- Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja
3 maja 2013 r. – rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja, święto narodowe, zakazane przez władze PRL, odzyskane po zmianach politycznych końca lat 80-tych ubiegłego wieku. Od tej pory zawsze bardzo uroczyście obchodzone w całej Polsce i naszym Krakowie. W tym roku niestety zmieniono tę piękną tradycję. Wojewoda Małopolski zdecydował, aby w tym roku nie było pochodu patriotycznego Droga Królewską z Wawelu, po Mszy św. Za Ojczyznę w Katedrze, przez Rynek Główny do Placu Matejki pod Grób Nieznanego Żołnierza i Pomnik grunwaldzki. Zakaz ten oburzył uczestników i uzyskano jednak zgodę na odbycie pochodu, jak zawsze. Wzięły w nim udział organizacje kombatanckie, organizacje społeczne i liczne poczty sztandarowe, dołączyła rzesza mieszkańców Krakowa. Nie było niestety ani kompanii honorowej WP, ani orkiestry, nie przygotowano Apelu Poległych. Przebieg uroczystości był samorzutny, tak jak i wygłoszone ad hoc przemówienia, których słuchano uważnie, pomimo braku nagłośnienia. Zebrani nie ulękli się silnego deszczu, trwali choć załamanie pogody przyniosło oziębienie. Złożono kwiaty przy Grobie Nieznanego Żołnierza i pokłoniły się przed nim sztandary, niestety bez salwy honorowej. Na zakończenie odśpiewano hymn państwowy. Na fotografiach widać sztandar Związku Sybiraków niesiony przez poczet harcerski przy zejściu z Wawelu i ten sam sztandar(już po odwołaniu harcerzy), osłonięty folią, w ulewnym deszczu na Placu Matejki.
W zamyśle organizatorów z Urzędu Wojewódzkiego – patriotyczne obchody i tradycyjny pochód miał być zastąpiony piknikiem rodzinnym na błoniach. Deszcz pewnie pokrzyżował te plany. Wprowadzone zmiany w obchodach Święta 3 Maja miały odzew w krytycznych artykułach prasowych (np. w ”Dzienniku Polskim” z 21 czerwca 2013 r.)
Harcerze z ZHR w poczcie Sztandaru Związku Sybiraków 3 maja 2013 r.
Święto 3 Maja – Kraków 2013 r.
Na Placu Matejki w deszczu. Przy sztandarze Pan Edward Gwazdacz
73 Rocznica Zbrodni Katyńskiej
16 kwietnia 2013 r. krakowscy Sybiracy wzięli udział w upamiętnieniu ofiar ZBRODNI KATYŃSKIEJ, organizowanym corocznie przez Stowarzyszenie Rodzin Ofiar Katynia. Wielu Sybiraków utraciło swych bliskich w tej sowieckiej największej zbrodni, stąd Związek Sybiraków łączy się w jej upamiętnieniu z Rodzinami Katyńskimi na placu O. A. Studzińskiego, pod Wawelem, a następnie Msza św. w kościele garnizonowym p.w. św. Agnieszki. Proboszcz tego kościoła miał okolicznościowe kazanie. W wypełnionym kościele, przy ołtarzu reprezentowały nas poczty sztandarowe obydwu organizacji – Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich Polski Południowej i Związku Sybiraków Oddziału w Krakowie.
Poczty Sztandarowe Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich i Związku Sybiraków przed kościołem św. Agnieszki w Krakowie w dniu 16 kwietnia 2013 r. Przy Sztandarze Związku – od lewej Panowie Stanisław Libura, Edward Gwazdacz, Stanisław Majcher i Pani Janina Majcher.
71` rocznica zwycięskiej bitwy w obronie wyspy Malty przed Niemcami.
W dniach 14-15 kwietnia 2013 r. Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zorganizował wyjazd polskiej delegacji na Maltę w związku z 71` rocznicą zwycięskiej bitwy w obronie tej wyspy przed Niemcami. Walki obronne – z lądu, z morza i z powietrza – prowadziły siły armii brytyjskiej, w których znaleźli się również żołnierze polscy, zarówno marynarze w naszych okrętach podwodnych, jak i lotnicy służący w załogach samolotów RAF-u. I jedni i drudzy ponieśli straty podczas bitwy. Polegli marynarze pozostali na dnie Morza Śródziemnego, a lotnicy z załogi zestrzelonego samolotu transportowego mają swoje groby na cmentarzu wojennym w stolicy Malty, Valettcie. Głównym celem przybycia na Maltę polskiej delegacji było złożenie kwiatów i modlitwa przy tych polskich grobach. Delegacji, która przyleciała do Valetty specjalnym samolotem z Warszawy, przewodniczył Minister Jan Stanisław Ciechanowski, Kierownik Ud/sKiOR. Uczestnikami byli przedstawiciele różnych urzędów państwowych oraz kombatanci, w tym kilka osób ze Związku Sybiraków; z Krakowskiego Oddziału Związku Sybiraków uczestniczyła prezes Aleksandra Szemioth. Dołączone poniżej zaproszenie informuje o programie obchodów. Osobnym samolotem przyleciała delegacja żołnierzy Polskiej Marynarki Wojennej – kompania honorowa i orkiestra wojskowa. Ich udział miał zasadniczy wpływ na podniosły charakter obchodów, co częściowo ilustrują załączone zdjęcia.
Uroczyste obchody 71` rocznicy Obrony Malty 14 – 15 kwietnia 2013 r. Kompania honorowa Polskiej Marynarki Wojennej
ZŁOŻENIE KWIATÓW NA MOGIŁACH POLSKICH ŻOŁNIERZY – 15 kwietnia 2013 r.
Program obchodów 71′ rocznicy obrony Malty przed Niemcami.
73` rocznicę drugiej deportacji obywateli polskich w głąb ZSRR
13 kwietnia 2013 r. obchodziliśmy 73` rocznicę drugiej deportacji obywateli polskich w głąb ZSRR, która odbyła się 13 kwietnia 1940 r.
Wywieziono wówczas ponad 300 tysięcy osób z kresów Wschodnich, głównie kobiety i dzieci – rodziny wcześniej aresztowanych, a też rodziny wziętych do niewoli polskich oficerów przedstawicieli polskiej inteligencji, którzy w tym czasie – w kwietniu 1940 r. stali się ofiarami mordu katyńskiego. Tę smutną rocznicę zaznaczamy corocznie biorąc udział w zamawianej na te okazję Mszy św. w kościele O.O. Kapucynów. Wcześniej odbyło się krótkie spotkanie rocznicowe w gościnnych pomieszczeniach klasztornych. Złożono też kwiaty pod naszymi tablicami upamiętniającymi syberyjskie zesłania – na placu O. Studzińskiego i w krużganku kaplicy Loretańskiej przy kościele O.O. Kapucynów.
73` rocznica drugiej deportacji 13 kwietnia 1940 r. Poczet Sztandarowy Związku Sybiraków w Kościele O.O. Kapucynów w Krakowie 13 kwietnia 2013 r. w składzie: Panowie Edward Gwazdacz, Stanisław Majcher i Pani Janina Majcher.