W dniu 17-18 grudnia 2011 r. w Niepołomicach odbyła się konferencja na temat starań o powrót do Ojczyzny Polaków z terytorium byłego Związku Radzieckiego, deportowanych tam pod koniec lat trzydziestych ubiegłego wieku z dawnych polskich Kresów z obwodów nazwanych Chmielnicczyzna i Marchlewsczyzna.
Konferencje zorganizował Związek Repatriantów RP, którego prezesem jest P. Aleksandra Ślusarek.
Chodzi głównie o Polaków deportowanych do Kazachstanu, gdzie wciąż ich dużo przebywa.
Powrócili nieliczni – rodziny zaproszone przez poszczególne gminy. Projekt ustawy, która miałaby rozwiązać problem nie może się niestety doczekać uchwalenia przez Sejm i Senat RP.
W konferencji uczestniczyło pięć osób z naszego Oddziału Związku Sybiraków.
Wygłoszone na konferencji referaty, wystąpienia parlamentarzystów i głosy w dyskusji były interesujące, jednakże nie dają nadziei na szybkie rozwiązania trudności czekających na powrót do Polski wygnańców.
Konieczne są społeczne naciski na parlament aby przyjął wspomnianą ustawę o repatriacji (projektu Wicemarszałka Senatu RP Śp. Macieja Płażyńskiego), a realizacja jej powinna być w gestii władz państwowych; dotychczasowe uzależnienie nielicznych powrotów od dobrej woli i skromnych możliwości władz samorządowych nie zdaje bowiem egzaminu. Konieczne jest znaczące przyspieszenie działań w tej kwestii. Przykładem właściwych rozwiązań są działania władz Federacyjnej Republiki Niemiec, które zrealizowały już powrót wszystkich Niemców z terenów byłego ZSRR oraz Grecji, która również sprowadziła swoich wszystkich obywateli rozsianych po całym byłym ZSRR. Z tym, że w Grecji wybudowano dla repatriantów całe osiedla.
W tym duchu wypowiedziałam się jako przedstawicielka Oddziału Związku Sybiraków w Krakowie. Zebrani wyrazili aprobatę.
Niestety w związku z bardzo szerokim programem konferencji nie zabrali w niej głosu sami najbardziej zainteresowani problemem, tj. repatrianci, którzy mają jeszcze rodziny i krewnych w Kazachstanie.
Aleksandra Szemioth