„1 września 1939 roku zmasowany atak Niemiec z powietrza, morza i lądu stał się dla naszej Ojczyzny prawdziwym ciosem, a zgotowane piekło wymierzone było wprost w Polaków” – mówił podczas uroczystości w Krakowie wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
Powiedział też, że atak niemieckiego pancernika „Schleswig-Holstein” na polską składnicę wojskową na Westerplatte 1 września 1939 r. o godzinie 4.45 był jednym z pierwszych wydarzeń rozpoczynających II wojnę światową. Oddziały polskie pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego do 7 września 1939 r bohatersko broniły placówki przed atakami wroga z morza, lądu i powietrza. Również wczesnym rankiem 1 września 1939 r. Niemcy przeprowadzili barbarzyński atak lotniczy na Wieluń. Na miasto spadło 380 bomb. Według różnych źródeł, zginęło od 1200 do ponad 2000 osób. Wieluń został prawie w 75 % doszczętnie zniszczony.
Podkreślił, że II wojna światowa była największą i najkrwawszą wojna w historii ludzkości, w której Polska poniosła relatywnie największe straty i szkody demograficzne spośród wszystkich państw walczących i okupowanych.
Dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał w swoim wystąpieniu mówił o bohaterach, którzy stanęli w obronie ojczyzny we wrześniu 1939 r. i w następnych latach walczyli w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie oraz w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego w okupowanym kraju.
„Chcemy przypominać tych, którzy okazali wyjątkową siłę, niezłomność i determinację. Takich ludzi jak kpt. Władysław Raginis. […] Złożył on ślubowanie, że albo utrzyma swoje pozycje, albo żywy z nich nie zejdzie i po wyczerpaniu się amunicji, wydając rozkaz swoim żołnierzom do poddania się, sam rozerwał się granatem. […] Gdy patrzymy na bohaterów z roku 1939 […], żywimy nadzieję, że gdyby przyszło nam lub naszym dzieciom, naszym wnukom znaleźć się w takiej sytuacji, znajdziemy w sobie choć cząstkę tej niezłomności, determinacji i odwagi, którą oni pokazali 84 lata temu” – powiedział dr Musiał.
Po okolicznościowych przemówieniach Wojewody Małopolskiego Łukasza Kmity i Dyrektora krakowskiego oddziału IPN dr hab. Filipa Musiała Przy pomniku Żołnierzy Września i Armii „Kraków” odczytano apel pamięci, a kompania Wojska Polskiego oddała salwę honorową.
Następnie delegacje kombatantów, władz samorządowych, służb mundurowych, organizacji społecznych i politycznych oraz szkół, złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem Armii „Kraków”.
W delegacji kombatantów brał udział Józef Kołodziej Prezes krakowskiego Oddziału Związku Sybiraków. Oprócz prezesa z pośród Sybiraków w uroczystościach wzięły udział Panie: Marta Sigmunt-Kozak, Ludmiła Dąbrowska i Bettina Lorenc. Uroczystości zakończyła msza święta o 17:30 w katedrze wawelskiej pod przewodnictwem metropolity krakowskiego abp. Marka Jędraszewskiego.
