Z Generałem Andersem… w Drodze do Wolności. 80 – rocznica układu Sikorski-Majski.”

W dniu 15 września 2021 roku w gmachu Muzeum Archeologicznym w Krakowie na ul. Poselskiej 3 została otwarta wystawa, poświęcona 80- rocznicy zawartego w Londynie dnia 30 lipca 1941 roku Układu Sikorski- Majski.

Wystawa została oficjalnie otwarta w ogrodach Muzeum Archeologicznego  przez dyrektora Muzeum pana dr. hab. Jacka Górskiego oraz dyrektora Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego pana prof. Huberta Chudzio.

Obecni byli przedstawiciele Sybiraków: Nina Wierzbicka i członkowie Zarządu Krakowskiego Oddziału: Barbara Łuczyńska, Stefan Lubelski, Piotr Stefański i Wanda Puszko-Tarnawska.

Układ Sikorski- Majski przywracał stosunki dyplomatyczne pomiędzy Polską a ZSRR, zerwane  17 września 1939 roku, po agresji Sowietów na Polskę.

Celem Układu była wspólna walka z III Rzeszą w ramach koalicji antyhitlerowskiej oraz zorganizowanie Armii Polskiej. Zagwarantowano tzw. amnestię dla obywateli polskich: więźniów politycznych i zesłańców, osadzonych w więzieniach, obozach i łagrach. Umożliwiło to utworzenie Polskich Sil Zbrojnych w ZSRR pod dowództwem Generała Władysława Andersa. W ten sposób powstał 2 Korpus Polski, tworzący Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie.

Wystawa złożona jest z archiwalnych zdjęć z podpisanymi komentarzami od okresu wywózki poprzez pobyt na zesłaniu. Zaznaczony został okres tworzenia  Armii Andersa. Podkreślony również został fakt opieki  Generała Andersa nad  sybirackimi dziećmi i rodzinami, którym zapewniono bezpieczny pobyt w Afryce, Iranie, Palestynie, Indiach, Libanie, Cyprze i Nowej Zelandii.

Polakom, którzy nie zdołali, lub nie mogli dotrzeć do 2 Korpusu, pozwolono przesiedlić się w inne rejony ZSRR. Umowa zapewniała również polskim zesłańcom pomoc w postaci ciepłej odzieży i produktów żywnościowych. I właśnie za to Sybiracy zawsze byli wdzięczni Generałowi Sikorskiemu. Niektórzy twierdzą, że dał im drugie życie, bo część z nich uratował od niechybnej śmierci.

25 kwietnia 1943 roku Sowieci jednostronnie wypowiedzieli układ, zrywając stosunki dyplomatyczne i to rozpoczęło ponowne zaostrzenie represji wobec polskich zesłańców syberyjskich na terytorium ZSRR

Wanda Puszko-Tarnawska

Poniżej link do zdjęć z wystawy wykonanych i udostępnionych przez Panią Wandę Puszko-Tarnawską

https://photos.app.goo.gl/6wEbWvAiudaXivSr7